Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri
Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri
Haldun Dormen, 1928 yılında Mersin'de doğmuş ve Türk tiyatrosuna damgasını vurmuş bir sanatçıdır. Kariyeri boyunca birçok ödül kazanmış ve önemli eserler sahnelemiştir. Tiyatro eğitimini ABD'de almış, Türkiye'ye döndüğünde birçok başarılı projeye imza atmıştır.
Erken Yaşamı ve Eğitim Hayatı
Haldun Dormen, 5 Nisan 1928'de Mersin'de dünyaya geldi. Ailesi, İstanbul'a yerleşmeden önce Kıbrıs'tan gelmiştir. Eğitim hayatına Galatasaray Lisesi'nde başlamış, burada sahneye ilk kez Demirbank oyununda çıkmıştır. Lise öğrenimini Robert Kolej'de tamamladıktan sonra, tiyatro eğitimi için Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmiştir.
Yale Üniversitesi'nde yüksek lisans yaparak mezun olan Dormen, iki yıl boyunca Amerika'da çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik yapmıştır. Hollywood'da Pasadena Playhouse'da dört oyunda yer almıştır. İstanbul'a döndüğünde, Muhsin Ertuğrul'un yönetimindeki Küçük Sahne'de çalışmaya başlamıştır.
Tiyatro Kariyeri ve Önemli Eserleri
Dormen, 1955 yılında Süreyya Sineması'nda Dormen Tiyatrosu'nun ilk oyununu sahnelemiştir. 1957'de Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu'nu kurmuş ve birçok ünlü sanatçıyı yetiştirmiştir. 1961 yılında Türkiye'deki ilk Batılı anlamdaki müzikal olan Sokak Kızı İrma'yı sahnelemiş ve bu eserle Gülriz Sururi'yi tanıtmıştır.
1962'de Beyoğlu'ndaki tarihi Ses Tiyatrosu'na geçmiş ve burada on yıl boyunca çalışmalarını sürdürmüştür. Oynadığı oyunlar arasında Bit Yeniği, Şahane Züğürtler ve Yaygara 70 gibi eserler bulunmaktadır. Ayrıca, Bozuk Düzen ve Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetmiştir.
Televizyon ve Yazarlık Kariyeri
1972 yılında tiyatrosunu kapatmak zorunda kalan Dormen, televizyona yönelmiştir. Unutulanlar, Anılarla Söyleşi, Kamera Arkası gibi programlarla televizyon dünyasında yer almıştır. Milliyet gazetesinde Çeşitlemeler adlı köşesiyle gazetecilik yapmış ve sekiz yıl boyunca yazılarına devam etmiştir.
1981 yılında Egemen Bostancı ile tanışan Dormen, Hisseli Harikalar Kumpanyası ve Şen Sazın Bülbülleri gibi müzikalleri yazıp yönetmiştir. 1984 yılında ikinci Dormen Tiyatrosu'nu kurmuş ve Lüküs Hayat gibi önemli eserleri sahnelemiştir.
Ödülleri ve Son Dönem Çalışmaları
Dormen, yaşamı boyunca iki yüz ellinin üzerinde ödül kazanmıştır. 1997 yılında Yapı Kredi adına Afife ödüllerini başlatmış ve İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarında dersler vermiştir. Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru unvanı ile ödüllendirilmiştir.
1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Devlet Sanatçısı unvanını almıştır. 2002 yılında ekonomik nedenlerle tiyatrosunu kapatmış, ancak çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik kariyerine devam etmiştir. Haldun Dormen, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden biri olarak anılmaya devam etmektedir.